Dijital ikiz, son dönemde merak edilen bir konu haline geldi. Nesnelerin interneti, yapay zekâ ve veri analitiğini birleştiren bu yeni teknoloji, sanal dünya yaratmayı başardı. Yani gerçek bir nesnenin sanal dünyada kopyasının var olması anlamına gelmektedir. Gerçek dünyanın sanal yansıması fütüristik gelse de bu sayede gerçek hayatta yapılması zaman ve nakit kaybı olacak projeler, artık süratli ve tasarruflu üretilebilmektedir.
Bu Yazımızda Neler Var
Dijital İkiz Nedir?
İngilizce karşılığı digital twin olan dijital ikiz nedir? Fiziksel bir nesnenin veya sistemin dijital bir temsilidir. Dijital ikiz teknolojisi uçak motoru, gökdelen, insan ve şehir gibi büyük unsurları içerecek şekilde genişledi. Dijital ikiz kavramı ilk NASA’da eşleme teknolojisi ile hayat buldu. Kavramı ortaya atan ise Michael Grieves oldu. Temel olarak, fiziksel bir nesne veya sistemle ilgili gerçek dünya verileri girdi olarak alınır. Bu fiziksel nesnenin veya sistemin aldığı girdilerin nasıl etkileneceğine dair tahminler veya simülasyonlar üreten bir bilgisayar programıdır. Böylece yörüngedeki sorunları yansıtmak ve teşhis etmek için kullanılan tam ölçekli maketler, dijital simülasyonlara taşınır. Etkileşimde olduğu diğer teknolojiler ise şöyledir;
- Simülasyon ve tasarım
- Nesnelerin interneti
- Sensör teknolojisi
- Veri analitiği
- Makine öğrenmesi
- Yapay zeka
-Nasıl Yapılır?
Dijital ikiz nasıl yapılır merak edilen sorulardan biridir. Ürünlerin, makinelerin ve bileşenlerinin tüm geometri, kinematik ve mantık verileri dahil olmak üzere dijital araçlar kullanılarak modellenir. Gerçek fabrikadaki fiziksel varlığın simüle edilmesini, kontrol edilmesini ve geliştirilmesini sağlar. Nesnelerin interneti, yapay zeka ve yazılım analizlerini entegre ederken gerçek zamanlı veriler sağlamak için sensörler kullanır. Bu sensörler sayesinde elde edilen veriler sanal ortama aktarılarak teknolojiyi oluşturulur.
Kullanım Alanları
Dijital ikiz kullanım alanları önümüzdeki beş yıl ve sonrasında giderek her sektörde etki yaratması bekleniyor. Günümüz popüler markaları GE, IBM, Oracle, Microsoft, Siemens, Bosch gibi pekçok şirket sanal ikiz teknolojisini kullanıyor. Ayrıca, tasarım ve ürün geliştirme alanının olmazsa olmazlarındandır. Tesla, ürettiği araçlar için Adidas ise SpeedFactory de dijital bir ikiz kullanıyor. Böylece kişiselleştirilebilir, hızlı ve şeffaf üretim yapılabiliyor. Havacılık ve savunma sanayiside teknolojiden nasibini alanlardan. Türkiye’de de Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) Siemens PLM Software ile üretim tesisinde bütünsel bir uygulama için iş birliği anlaşması imzaladı.
Dünya’da ve Türkiyede Ki Örnekleri
Sanal ikiz oluşturmak için kural; görüntülenecek gerçek bir nesne, sanal bir sunum alanı ve çevre koşulları hakkındaki verilerdir. İkizler teknolojisinin dünyada ve Türkiye’deki dijital ikiz örnekleri şöyledir;
- GE mühendisleri rüzgâr türbininin bir sanal ikizini geliştirdi. Sanal sensörler vasıtasıyla motorların çeşitli kısımlarındaki sıcaklık da simüle edildi
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, tüm şehirlerin 3 boyutlu ikizini oluşturdu. Ayrıca dijital ikiz deprem gibi afetlerin erken tespiti için önlem alabilecek
- Formula1 otomobil yarışlarında performans iyileştirmesi için kullanıldı. Kullanılan simülasyonda, sürücünün ve otomobil ekibinin hangi ayarlamalarıyla daha çok performans sağlacağına yardımcı olur
- Singapur, ikiz teknolojisini şehir planlamacılığında ve enerji tüketiminin verimliliğinde kullanıyor.
- İkizler teknolojisi tıp alanında dikkat çekiyor. Bireyin genomik yapısını, fizyolojik özelliklerini ve yaşam tarzını kişiselleştirilmiş ilaç oluşturmak için modelleyebilmektedir.
Faydaları
Dijital kopya karmaşık ürünler üzerinde veri, model ve analiz aracı olarak ürün tasarımı, gerçek zamanlı simülasyon ve optimizasyon konularında üreticilere daha iyi analiz edebilme imkanı sağlar. Bu sayede gerçek hayatta test etmenin maliyetli ve zor olduğu karmaşık ürünlerde dijital ikiz teknolojisi simülasyonu üzerinde testler yapmak, ürünü fiziksel dünyaya sunmadan önce denemesine olanak verir. Tüm bunların dışında;
- Ekipman ve varlıkların ömrünü uzatır.
- Geleneksel çalışma yaklaşımlarına değer katar
- Temsil ettikleri nesnenin ömrünü uzatır ve performansını optimize ederek işletme giderlerini düşürür